နွေဦးရောက်ချိန်မှာ လှိုင်လှိုင်ပေါ်တတ်တဲ့ သမုန်းဖူးနဲ့ သမုန်းပင်က ဆေးဖက်ဝင်တယ်လို့ သိထားပြီး ဖြစ်ပေမယ့် ဘယ်လိုတွေ ဆေးဖက်ဝင်လဲဆိုတာကို သေချာလေး သိရှိနိုင်ဖို့ ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။
သမုန်းပင် ဆိုတာ
သမုန်းပင်ဆိုတာက မြန်မာနိုင်ငံ အထက်ပိုင်း အညာဒေသတွေမှာ ပေါက်ရောက်တဲ့ အပင်တစ်မျိုးပါ။ ပင်စည်က လုံးပတ်ကြီးပြီး မီးခိုးရောင်ရင့်ရင့် ရှိပါတယ်။ အပူဒဏ်ကို ခံနိုင်ပြီး ကျောက်စရစ်ဆန်တဲ့ မြေသားမှာ ပေါက်ရောက်ပါတယ်။
အရွက်က ငယ်စဉ်မှာ သေးသွယ်ပြီး အပင်ကြီးလာချိန်မှာတော့ ဘဲဥပုံကို ပြောင်းလဲလာပါတယ်။ အရွက်က ရွက်စွယ်ပုံထွက်လေ့ရှိပြီး ရွက်စုံမဟုတ်ဘဲ ပင်စဉ်ရဲ့ တစ်ဖက်တစ်ချက်စီမှာ ရွက်လွှဲပုံစံနဲ့ ထွက်တတ်ပါတယ်။ သမုန်းပွင့်မှာ အစုလိုက် ပွင့်တတ်ပြီး အရောင်ကတော့ အစိမ်းနုရောင်လေးတွေပါ။ အသီးသီးတတ်ပြီး အသီးက လုံးဝန်းတဲ့ ပုံစံ ရှိပါတယ်။ အက်ကွဲတာမျိုး မရှိဘဲ အစေ့ ၃ စေ့ကနေ ၄ စေ့လောက်အထိ ပါဝင်တတ်ပါတယ်။ ခရေသီးလိုမျိုး ဘယ်ရီသီးလေးတွေပါ။
နှစ်ရှည်ခံ အပင်မျိုးဖြစ်ပြီး အမြင့် ၁၀ မီတာကနေ ၁၈ မီတာအထိမြင့်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အထက်အညာ ဒေသတွေ ဖြစ်တဲ့ မန္တလေး၊ မကွေး၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းတို့မှာ အဓိက ပေါက်ရောက်ပါတယ်။
ရှေးယခင်ကာလတွေကတည်းက ဆေးဖက်ဝင်ပြီး ရောဂါတွေကိုကာကွယ်ပေးနိုင်တာကြောင့် သမားတော်တွေကတောင် မုန်းရတယ်လို့ အစွဲပြုပြီး သမားမုန်းပင်လို့ ခေါ်ကြတာပါ။ သမားမုန်းလို့ ခေါ်ရာငနေ နောက်ပိုင်းမှာ သမုန်းပင်လို့ ပြောင်းလဲခေါ်ဝေါ်ခဲ့ကြတာပါ။ အချို့ကလည်း သင်ပုန်းပင်လို့ ခေါ်ကြတာမျိုး ရှိပါတယ်။
သမုန်းပင်က အရွက်၊ အမြစ်၊ အပွင့်အားလုံးလိုလိုကို ဆေးဖက်ဝင်တယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။ သမုန်းပင်ရဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေမှာ ခန္ဓာကိုယ်ကို အကျိုးပြုတဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေ ဖြစ်တဲ့ ဖလေဗာနွိုက်၊ တန်နင်၊ ဖီနောလ်၊ ဆာဗိုနင်၊ အယ်လ်ကာနွိုက်တို့ ပါဝင်နေသလို သတ္တုဓာတ်တွေအနေနဲ့ ပိုတက်စီယမ်၊ ကယ်လ်ဆီယမ်၊ မဂ္ဂနီဆီယမ်၊ ဆိုဒီယမ်၊ သံဓာတ်၊ ခရိုလ်မီယမ်၊ ဇင့်ဓာတ်တို့ ပါဝင်နေပါတယ်။ အမျှင်ဓာတ်နဲ့ အကျိုးပြုအဆီပါဝင်မှုကလည်း မနည်းပါဘူး။ အရေပြား ကျန်းမာရေးအတွက် အထောက်အကူပြုတဲ့ ဗီတာမင် E လည်း ပါဝင်နေပါတယ်။
သမုန်းပင်ရဲ့ ဆေးဖက်ဝင်ပုံ
အရွက်၊ အဖူး၊ အပွင့်၊ အခေါက်ကစလို့ အမြစ်အထိ တစ်ပင်လုံးနီးပါး ဆေးဖက်ဝင်တဲ့ သမုန်းပင်က အခုလို ဆေးဖက်ဝင်ပါတယ်။
ခါးသက်သက် အရသာရှိတဲ့ သမုန်းရွက်နဲ့ သမုန်းဖူးက
- ချွဲသလိပ်တွေကို ကြေစေနိုင်တယ်
- ရင်ပြည့်တာ၊ အစာမကြေတာကို သက်သာစေတယ်
- အညောင်းမိတာကို သက်သာစေတယ်
- ကြွက်သားတွေကိုက်ခဲတာ၊ နာကျင်တာကို သက်သာစေတယ်
- ကျောက်ကပ်ကို ကျန်းမာစေတယ်
- အသည်းကျန်းမာစေတယ်
- မျက်စိကျန်းမာစေတယ်
- ချောင်းဆိုးတာကို သက်သာစေတယ်
- အဖျားသက်သာစေတယ်
- အစာအိမ်နဲ့ အူလမ်းကြောင်း ကျန်းမာစေတယ်
- ဖောရောင်တာကို သက်သာစေတယ်။
ပူရှိန်းရှိန်းရှိတဲ့ သမုန်းဥ၊ အခေါက်နဲ့ အမြသစ်တွေက
- ကြွက်သားနာတာကို သက်သာစေတယ်
- ဝက်ခြံသက်သာစေတယ်
- မျက်စိနာတာကို သက်သာစေတယ်
- ခြေဖျားလက်ဖျားအေးတာကို သက်သာစေတယ်
- ညောင်းကိုက်တာကို သက်သာစေတယ်။
ဘယ်လိုပြင်ဆင်အသုံးပြုမလဲ!
သမုန်းပင်ရဲ့ အခေါက်၊ သစ်ဖုနဲ့ အမြစ်တွေကို ရေအေးနဲ့ သွေးလိမ်းလို့ ရပါတယ်။ အရွက်နုလေးတွေနဲ့ အဖူးတွေ အပွင့်တွေကို ရေနွေးဖျောပြီး သုပ်စားလို့ ရသလို တို့စရာအနေနဲ့ စားတာ၊ ဟင်းချိုချက်သောက်တာ၊ ချဉ်ရည်ချက်စားတာမျိုး စားလို့ ရပါတယ်။
ရာသီချိန်ခါအလိုက် သဘာဝတရားက ကျန်းမာရေးအတွက် လက်ဆောင်ကောင်းလေးတွေအနေနဲ့ ပေးတဲ့ ဆေးဖက်ဝင် သဘာဝအပင်လေးတွေကို အသုံးပြုပြီး ကျန်းမာတဲ့ ဘဝကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေကြောင်း ….
# Disclaimer
ဆေးဖက်ဝင်အပင်တွေက သဘာဝပေါက်ပင်တွေဆိုပေမယ့် တန်ဆေးလွန်ဘေးဖြစ်တတ်တာကြောင့် သတိထားသုံးစွဲဖို့ လိုသလို ရောဂါအခံတစ်ခုခု ရှိနေမယ်။ ကျန်းမာရေး အခြေအနေ တစ်ရပ်ရပ် ခံစားနေရမယ်ဆိုရင် တတ်ကျွမ်းနားလည်သူနဲ့ သေချာတိုင်ပင်ပြီးမှ အသုံးပြုဖို့ အကြံပြုပါရစေ။
